Orzecznictwo sądowo-administracyjne w sprawach związanych ze zwolnieniem od podatku u źródła dot. dywidendy nie pozwala na odpoczynek. Mimo że przepisy z zakresu zwolnienia WHT wydają się na pierwszy rzut oka dość przejrzyste i łatwe w wykładni, w ostatnich latach obserwujemy, wątpliwie pod względem legalności, próby narzucenia płatnikom podatku wykładni rozszerzającej tych przepisów. Skutkiem ma być ograniczenie możliwości korzystania ze zwolnienia, szczególnie gdy odbiorcą dywidendy jest spółka holdingowa.

W pierwszej kolejności trzeba zwrócić uwagę na niespójność stanowisk co do tego, czy dla zwolnienia z podatku u źródła konieczne jest, aby spółka wypłacająca dywidendę musiała weryfikować, czy spółka otrzymująca dywidendę jest jej rzeczywistym właścicielem (i co za tym idzie, aby spółka otrzymująca dywidendę była rzeczywistym właścicielem należności). Dla przykładu – NSA w wyrokach z dni 27 kwietnia 2021 r. (II FSK 240/21) i 8 lutego 2023 r. (II FSK 1277/22) uznało, że takie wymogi prawnie nie istnieją, a ten sam NSA w wyroku z dnia 31 stycznia 2023 roku (II FSK 1588/20) zajął stanowisko przeciwne, uzależniając tym samym możliwość zastosowania zwolnienia WHT od spełnienia ww. wymogów.

Jak widać, dotychczasowy bilans wykazuje przewagę stanowiska pierwszego – bardziej korzystnego dla płatników i podatników. Kto wie, może rozstrzygające w tej problematycznej kwestii okaże się stanowisko NSA wyartykułowane w wyroku wydanym w sprawie prowadzonej przez Kancelarię? Na wyrok czekamy już ponad dwa lata, więc jest szansa na finalizację sprawy w ciągu najbliższych miesięcy.

Tym, co jednak bardziej powinno zmartwić podmioty zainteresowane zwolnieniem (szczególnie podmioty z kapitałem holenderskim lub cypryjskim) są ostatnie niekorzystne orzeczenia wojewódzkich sądów administracyjnych dotyczące wypłaty dywidend do Holandii lub na Cypr.

I tak, dla przykładu, w sprawie „holenderskiej” naczelnik US, a następnie WSA w Lublinie uznali, że z uwagi na to, że udziałowcem polskiej spółki wypłacającej dywidendę jest spółka holdingowa, która uzyskuje głównie dochody z tytułu dywidend wypłacanych przez polski podmiot, a takie dochody korzystają w Holandii z „ustawowego zwolnienia”, dywidenda powinna być opodatkowana podatkiem u źródła w Polsce. Naczelnik US, a następnie WSA doszli bowiem do wniosku, że celem unijnej dyrektywy 2011/96/UE nie jest zupełne zwolnienie dywidend z opodatkowania, ale jedynie ich jednokrotne opodatkowanie. Jeśli zatem dywidendy trafiające do Holandii nie są tam efektywnie opodatkowane, to polski płatnik nie może skorzystać ze zwolnienia z podatku u źródła.

Z orzecznictwa zatem wynika, że przy wypłacie dywidendy zawsze należy zbadać, czy będzie ona efektywnie opodatkowana w państwie spółki matki. Jeśli nie, to w Polsce należy opodatkować dywidendę podatkiem u źródła.

Choć jako Kancelaria nie zgadzamy się z wykładnią przeprowadzoną przez WSA w sprawach „holenderskiej” i „cypryjskiej” i mamy nadzieję na zmianę tej linii orzeczniczej przez NSA (wymienione wyroki nie są bowiem prawomocne i czekają na weryfikację przez NSA), podmioty zainteresowane zwolnieniem z WHT nie mogą zamykać oczu na takie rozstrzygnięcia. Tym bardziej, że zdanie WSA zaczyna powielać Lubelski Urząd Skarbowy, a na rozstrzygniecie wątpliwej kwestii przez NSA najpewniej jeszcze poczekamy ok. 3-4 lata. Nie można też przejść obojętnie obok niejednolitego stanowiska NSA dot. odbiorcy dywidendy jako rzeczywistego właściciela.

W odpowiedzi na wątpliwe i ryzykowne stanowiska organów i sądów administracyjnych, jako Kancelaria świadczymy pomoc w zakresie zabezpieczenia sytuacji prawno-podatkowej podmiotów zainteresowanych zwolnieniem od podatku u źródła. W razie zainteresowania problemem i zaistnienia potrzeby wsparcia, oczywiście zachęcamy do kontaktu z Kancelarią.

Przykładowe niekorzystne wyroki: WSA w Lublinie w wyroku z dnia 5 kwietnia 2023 roku, sygn. akt: I SA/Lu 100/23 („sprawa holenderska”) lub WSA w Lublinie w wyroku z dnia 5 lipca 2023 roku, sygn. akt: I SA/Lu 260/23 („sprawa cypryjska”).