Wstęp

Bieżący rok obfituje w zmiany podatkowe. Wprowadzony od 1 stycznia 2022 r. Polski Ład, zawierający szereg nowych regulacji zdążył już zostać zmieniony kilka razy, a 1 lipca wchodzi w życie kolejna nowelizacja. To rzadka sytuacja, by przepisy podatkowe zmieniały się w ciągu roku, jednak kiedy zmiany są korzystne dla podatnika – jest to możliwe. Zmiany obejmują nie tylko głośną obniżkę stawki PIT do 12%. Dla przedsiębiorców, którzy wybrali wcześniej opodatkowanie liniowe, ryczałt lub kartę podatkową, pojawi się możliwość zmiany formy opodatkowania w ciągu roku na skalę podatkową. Dla niektórych form opodatkowania stanie się możliwe częściowe odliczenie składki zdrowotnej od podatku. Powróci też prawo dla samotnego rodzica do wspólnego rozliczenie z dzieckiem.

Poniżej pokrótce omawiamy te zmiany w ustawie PIT, które dotkną płatników podatku.

Obniżenie stawki PIT

Najważniejsza zmiana to obniżenie stawki podatku dochodowego z 17% do 12%. Będzie miała ona zastosowanie tylko do podatników opodatkowanych wg skali, których dochody w 2022 r. będą wyższe niż 30 000 zł, ale nie przekroczą 120 000 zł. Osoby, które w 2022 roku zarobią do 30 000 zł, w ogóle nie zapłacą podatku (kwota wolna). Natomiast dochody powyżej 120 000 zł będą opodatkowane nadal 32% stawką PIT.

Pomimo że kwota wolna od podatku się nie zmienia, wraz z nową stawką podatku modyfikacji ulega wysokość kwoty zmniejszającej podatek. Konsekwencją obniżki PIT do 12% będzie jej zmiana z 5 100 zł do 3 600 zł.

Zaliczki

Wprawdzie nowa skala podatkowa obejmie dochody osiągnięte od 1 stycznia do 30 czerwca, jednak dopiero od dochodów osiągniętych od 1 lipca 2022 r. pracodawcy będą kalkulować zaliczkę na PIT w oparciu o stawkę 12%. Dotyczy to również wynagrodzeń wypłaconych za czerwiec na początku lipca. Natomiast w rozliczeniu rocznym PIT urzędy skarbowe zwrócą nadpłacony podatek za okres od stycznia do czerwca 2022 r.

Co istotne, jeżeli płatnik pobierze w lipcu zaliczkę na PIT na podstawie przepisów obowiązujących na dzień 30 czerwca 2022 r., a nie przekaże jej jeszcze na rachunek urzędu skarbowego, zobowiązany będzie niezwłocznie zwrócić podatnikowi tę jej część, która przekroczy zaliczkę obliczoną już na podstawie przepisów obowiązujących od 1 lipca.

Miesięczna kwota zmniejszająca podatek (3 600 zł podzielone na 12 miesięcy) wyniesie 300 zł. Tyle od lipca pracodawca ma obowiązek odliczyć przy wyliczaniu miesięcznej zaliczki na PIT pracownika, który złożył oświadczenie na formularzu PIT-2.

Korzystną zmianą dla płatników jest także zlikwidowanie obowiązku podwójnego przeliczania i porównywania zaliczek na PIT, tj. według zasad z 2021 i z 2022 r. Uchylono bowiem art. 53a ustawy PIT, na mocy którego Polski Ład wprowadził ten uciążliwy mechanizm. W ten sposób wyeliminowane ma zostać ryzyko dużych dopłat w rocznym rozliczeniu podatkowym. Przepisy przejściowe przewidują zwolnienie płat­nika z obowiązku poboru i wpłacenia nadwyżki zaliczki, niepobranej do 30 czerwca w części, w jakiej nie została pobrana ze względu na niewystąpienie różnicy obliczonej zgodnie z uchylanymi przepisami. Jeśli zatem u płatnika pozostała jakaś kwota różnicy (po­między zaliczkami nowymi a starymi), to ta różnica nie będzie już uwzględniana.

Likwidacja ulgi dla klasy średniej

Od 1 lipca 2022 r. zlikwidowana jest również ulga dla klasy średniej. Nie będzie już stosowana ani przy obliczaniu zaliczek na podatek, ani w rozliczeniu rocznym. Zniesienie ulgi ma zastosowanie do dochodów osiąganych od 1 stycznia 2022 r., nie oznacza to jednak obowiązku dokonania korekt przez płatników w odniesieniu do już naliczonej ulgi dla klasy średniej.

Przewidziano zabezpieczenie dla podatników, dla których zastosowanie ulgi okazałoby się korzystniejsze niż zasady przewidziane w nowych przepisach ustawy PIT. Jeśli okaże się, że podatek należny za 2022 r. obliczony bez zastosowania ulgi dla klasy średniej, jest wyższy od podatku obliczonego według zasad sprzed 1 lipca 2022 r., podatnik otrzyma zwrot z urzędu skarbowego po złożeniu rozliczenia rocznego PIT. Podatnik nie musi sam obliczać ani też składać wniosków. Urząd skarbowy sam przeliczy podatek na dwa sposoby, a o ewentualnej różnicy do zwrotu powiadomi podatnika w ciągu 21 dni od dnia złożenia deklaracji.

Zmiany od 1 stycznia 2023

Nowy Polski Ład przewiduje również szereg zmian, które wejdą w życie 1 stycznia 2023. To między innymi regulacje dotyczące zasad składania PIT-2 i oświadczeń podatnika składanych płatnikowi co do sposobu rozliczenia podatku. Druk PIT-2 będzie można złożyć aż trzem różnym płatnikom. Od nowego roku również nowe grupy, m.in. zleceniodawcy dostaną prawo do składania PIT-2 płatnikowi podatku. Pojawi się także możliwość złożenia wniosku płatnikowi o niepobieranie zaliczek w ogóle. Wszystkie zmiany wchodzące w życie 1 stycznia 2023 r. będziemy szerzej omawiać w grudniu tego roku.