Zmiany w ustawie o rachunkowości

Od 1 stycznia 2022 sprawozdanie finansowe i sprawozdanie z działalności wystarczy, że podpisze tylko jeden członek wieloosobowego zarządu, pod warunkiem że pozostali członkowie złożą oświadczenie, że sprawozdanie spełnia wymagania przewidziane w Ustawie o rachunkowości lub załączą pismo o odmowie złożenia takiego oświadczenia.

Wychodząc niejako naprzeciw problemom, z jakimi borykają się spółki posiadające zagranicznych członków zarządu, Ustawodawca za sprawą nowelizacji ustawy o rachunkowości, wprowadził istotną zmianę w zakresie składania podpisów pod sprawozdaniami finansowymi.

Dotychczasowa praktyka

W dotychczas obowiązującym stanie prawnym, tj. przed 1 stycznia 2022 r. sprawozdanie finansowe zawsze musiało zostać podpisane przez kierownika jednostki, a w przypadku gdy spółką kierował zarząd wieloosobowy, przez wszystkich  członków zarządu

W tym miejscu warto przypomnieć kim jest „kierownik jednostki” w rozumieniu Ustawy. I tak są to:

• członkowie zarządu spółek kapitałowych (w przypadku organu wieloosobowego są to wszyscy członkowie zarządu),
• wspólnicy prowadzący sprawy spółki cywilnej i spółki jawnej,
• wspólnicy prowadzący sprawy spółki partnerskiej albo jej zarząd,
• komplementariusze prowadzący sprawy spółki komandytowej i komandytowo-akcyjnej.

Kluczowym problemem przy podpisywaniu sprawozdań finansowych przez zagranicznych członków zarządu był wymóg złożenia podpisu za pomocą podpisu elektronicznego czy profilu zaufanego ePUAP. I tak, o ile każdy polski członek zarządu posiada numer PESEL i może łatwo uzyskać podpis elektroniczny lub profil zaufany ePUAP, to zagraniczny członek organu polskiej spółki już niekoniecznie. W takim wypadku jedyną dostępną formą podpisu dla takiego zagranicznego członka organu był podpis elektroniczny, który dla osób pochodzących z krajów spoza terenu Unii Europejskiej musiał być jeszcze dodatkowo zweryfikowany, czy spełnia wymogi podpisu elektronicznego obowiązujące w Polsce.

Podpisywanie sprawozdań finansowych po nowemu

Na skutek nowelizacji  ustawy o rachunkowości do art. 52 dodano ust. 2b, zgodnie z którym w przypadku posiadania przez spółkę wieloosobowego organu kierowniczego wystarczy, że sprawozdanie finansowe podpisze jedna osoba wchodząca w jego skład. Dla skuteczności skorzystania z tego rozwiązania, pozostali członkowie wieloosobowego zarządu powinny:

• złożyć i załączyć do sprawozdania finansowego oświadczenie, że sprawozdanie finansowe spełnia wymagania przewidziane w ustawie albo
• załączyć pismo o odmowie złożenia takiego oświadczenia.

Na podstawie przepisu art. 52 ust. 3 pkt 2 ustawy o rachunkowości regulacje te mają odpowiednie zastosowanie również do sprawozdań z działalności jednostki.

Forma oświadczenia pozostałych członków organu

Członkowie organu wieloosobowego mogą obecnie sporządzić wspomniane w ustawie oświadczenia w postaci:

• elektronicznej, opatrując dokument kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym, podpisem osobistym albo
• papierowej, opatrując je własnoręcznym podpisem.

Zmiany w ustawie o podatku dochodowego od osób prawnych oświadczenie ws. WHT

Inną istotna zmianą, o której należy wspomnieć, jest również uproszczenie sposobu podpisywania oświadczenia płatnika pobieranego u źródła podatku dochodowego od osób prawnych (WHT) o spełnieniu warunków do niepobrania podatku, zastosowania zwolnienia bądź stawki podatku, a mianowicie istotnej kwestii podpisywania tego oświadczenia (art. 26 ust. 7a Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych – dalej jako ustawa CIT).

Według dotychczasowej regulacji art. 26 ust. 7b ustawy o CIT brzmiał: „oświadczenie, o którym mowa w ust. 7a, składa kierownik jednostki w rozumieniu ustawy o rachunkowości, podając pełnioną przez siebie funkcję. Nie jest dopuszczalne złożenie oświadczenia, o którym mowa w ust. 7a, przez pełnomocnika.”.

Po wejściu w życie zmiany, oświadczenie płatnika może być składane przez jednego (wyznaczonego) z członków zarządu (w podmiotach, w których występują organy wieloosobowe), ale nie przez pełnomocnika.

Obecne brzmienie przepisu: „Oświadczenie, o którym mowa w ust. 7a, składa kierownik jednostki w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości, a w przypadku gdy jednostką kieruje organ wieloosobowy – wyznaczona osoba wchodząca w skład tego organu, przy czym nie jest dopuszczalne złożenie tego oświadczenia przez pełnomocnika.”

***

Wprowadzone przez ustawodawcę zmiany mają na celu ograniczyć kłopotliwy w praktyce obowiązek składania podpisu przez wszystkie osoby posiadające status kierownika jednostki w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości i należy je ocenić pozytywnie.

Jeżeli są Państwo zainteresowani przygotowaniem oświadczenia, że sprawozdanie finansowe spełnia wymagania przewidziane w ustawie albo pisma o odmowie złożenia takiego oświadczenia, serdecznie zapraszamy do kontaktu z Kancelarią.